Elections At A Crossing Point: Considerations For Electoral Design in Post-Coup Myanmar
မြန်မာစစ်တပ်သည် ၂၀၂၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲသည် မသမာမှုရှိသည်ဟူသော စွပ်စွဲချက်များဖြင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ အာဏာသိမ်းမှုသည် တရားမျှတမှန်ကန်ကြောင်း အကြောင်းပြရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ(စစ်ကောင်စီ)သည် ရွေးကောက်ပွဲ မသမာမှုဇာတ်ကြောင်းကို မှန်ကန်သည်ဟု ထင်မြင်စေလိုပြီး ရွေးကောက်ပွဲသစ်များအတွက် ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာနှင့် နိုင်ငံရေးပါတီများဆိုင်ရာ ဥပဒေများတွင် ပြောင်းလဲမှုများ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲ စနစ်သစ်တစ်ရပ်ကို အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းနှင့် မဲဆန္ဒရှင်စာရင်းကို မွမ်းမံပြင်ဆင်ခြင်းတို့ အပါအဝင် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်နေသည်ဟု အခိုင်အမာ ပြောဆိုသည်။
တစ်ချိန်တည်းမှာပင် အချို့က နိုင်ငံတွင်းတွင် ကျန်ရှိနေပြီး အချို့က နိုင်ငံရပ်ခြားသို့ တိမ်းရှောင်နေရသော ဒီမိုကရေစီလိုလားသည့် အင်အားစုများက အကြမ်းမဖက်အာဏာဖီဆန်ခြင်းနှင့် စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအား ဆန့်ကျင်ခြင်းတို့ကို ပံ့ပိုးကူညီနေသည်သာမက အနာဂတ် ဒီမိုကရေစီ ဖက်ဒရယ် မြန်မာနိုင်ငံတော်အတွက် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ မူဘောင်တစ်ရပ်ကို ပြန်လည်စီစဉ်ရေးဆွဲရန် ကြိုးပမ်းနေကြသည်။ ဤအခင်းအကျင်းတွင် စစ်တပ်၏ ပြဿနာဇာတ်ကြောင်းကို တန်ပြန်ရာတွင် အထောက်အကူ ဖြစ်စေမည့် ရွေးကောက်ပွဲဒီဇိုင်းဆိုင်ရာ မေးခွန်းများကို ဤလုပ်ငန်းစဉ်၏ အစောပိုင်းအဆင့်၌ စုစည်းထားသင့်ပါသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် မကြာသေးမီက ရှိခဲ့သော ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ သမိုင်းကြောင်းနှင့် ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေဆဲ နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်းတို့၏ နောက်ခံအခြေအနေကို ထောက်ရှု၍ ဤမူဝါဒစာတမ်းတွင် အားလုံးမဲပေးပိုင်ခွင့်နှင့် ရွေးကောက်ပွဲအငြင်းပွားမှုများ ဖြေရှင်းခြင်းတို့အတွက် ရှင်းလင်းပြတ်သားသော မူဘောင်တစ်ရပ် အပါအဝင် ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ ဥပဒေမူဘောင်အကျဉ်းချုပ်၊ ရွေးကောက်ပွဲစနစ် ရွေးချယ်မှု၊ ရွေးကောက်ပွဲ စီမံခန့်ခွဲမှု၊ မဲဆန္ဒရှင် မှတ်ပုံတင်ခြင်း စသော ဖက်ဒရယ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဒီဇိုင်း၏ အခင်းအကျင်းရှိ ရွေးကောက်ပွဲများနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ထည့်သွင်းစဉ်းစားရမည့် အဓိကနယ်ပယ်များကို အကျဉ်းချုုံး၍ ဖော်ပြထားပါသည်။
Myanmar’s military junta has sought to justify the 1 February 2021 coup d’état with dubious allegations of electoral fraud surrounding the 8 November 2020 general elections. The State Administration Council perpetuates this narrative of electoral fraud and claims to be preparing fresh elections, including by making changes to election and political party laws, implementing a new electoral system, and updating the voter list.
At the same time, pro-democracy forces are not only supporting civil disobedience and opposition to military rule, but also seeking to reconfigure the constitutional framework for a future democratic and federal Myanmar. In this context, it is advisable to factor in questions of electoral design from an early stage, which can also assist in countering the military’s problematic narrative.
Against the background of Myanmar’s recent electoral history and ongoing political crisis, this Policy Paper outlines key areas to consider with regard to elections in the context of federal constitutional design: the overall electoral legal framework, electoral system choice, electoral management, voter registration, including a clear framework for suffrage rights, and electoral dispute resolution.
Comments/Questions?