IMPLEMENTING FEDERALISM
ဖက်ဒရယ်စနစ်တွင် သို့မဟုတ် အာဏာလွှဲပြောင်းအပ်နှင်းခြင်းစနစ်တွင် ပြည်သူ့အာဏာကို စီမံခန့်ခွဲမှုပါဝင်သည်။ သို့မှသာ အနည်းဆုံး အစိုးရအဆင့်နှစ်ဆင့်ရှိသော အစိုးရယန္တရားသည် တုံ့ပြန်မှုအားကောင်းမည်ဖြစ်ပြီး ပြည်သူလူထုအပေါ် တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုရှိမည်ဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာပေါ်ရှိ နိုင်ငံ ၂၅ နိုင်ငံနှင့် အထက်တွင် မတူကွဲပြားသည့် ဖက်ဒရယ်စနစ်အမျိုးမျိုးကို ကျင့်သုံးကြသည်။ ဖက်ဒရယ်စနစ်မကျင့်သုံးသော အခြားသောနိုင်ငံများတွင် နယ်မြေတစ်ခုအတွက် သီးသန့် သို့မဟုတ် နိုင်ငံနှင့်အဝှမ်း အထူးကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်အစီအမံထားရှိကာ အာဏာလွှဲပြောင်းအပ်နှင်းခြင်းကဲ့သို့သော နည်းလမ်းများဖြင့် လုပ်ဆောင်ကြသည်။ ဘာကြောင့် ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုစနစ်မှ ဖက်ဒရယ် သို့မဟုတ် အာဏာလွှဲပြောင်းအပ်နှင်းခြင်းစနစ်သို့ ပြောင်းလဲခြင်းမှန်သမျှသည် သိသာသော အပြောင်းအလဲတစ်ရပ် ဖြစ်ကြောင်းကို ဤ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ အသေးစိတ်လေ့လာချက်စာတမ်း တွင် ရှင်းလင်း ဖော်ပြထားသည်။ ထိုကဲ့သို့သော အပြောင်းအလဲများတွင် ပေါ်ပေါက်တတ်သော စိန်ခေါ်မှုများ နှင့် ထိုစိန်ခေါ်မှုများအား ရင်စိန်ဖြေရှင်းရန် နည်းလမ်းများကိုလည်း အကြံပြုတင်ပြထားသည်။
Federalism or devolution involves the organization of public power so that government, on at least two levels, is responsive and accountable to the people that it serves.
More than 25 countries around the world operate as a federation of some kind. Many more devolve power in other ways, either across the country or in particular regions with special autonomy.
This issue of Constitutional INSIGHTS explains why any change from a centralized to a federal or devolved system is a significant one. It also outlines some of the challenges that arise in the context of such change, and suggests options that might be available to meet them.
The Melbourne Forum on Constitution-Building in Asia and the Pacific is a platform co-organized by the Constitution Transformation Network and International IDEA. It brings together scholars and practitioners of constitution building from across the region, to share their perspectives on critical issues, as a contribution to global understanding of the field.
This series of publications captures insights from the Melbourne Forum in an accessible and practice-oriented format